ارزیابی مسئولیت‌های دانشگاه و دلالت‌های تربیتی آن در اندیشة دریدا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه فلسفه، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران.

چکیده

این مقاله تلاشی برای پرتوافکندن بر گفتمان دریدا پیرامون رسالت دانشگاه و همچنین بحث بر سر گسترة نامحدود امکان­ هایی که به واسطة ساخت­ گشایی از تعاریف مرسومِ دانشگاه به روی دانشگاهِ معاصر گشوده است. دریدا در پی گشودن تعاریف مختلف پیرامون مسئولیت دانشگاه و شناخت جنبه ­های ترجمه­ ناپذیر آن است، تا از این منظر بتواند افق­های فهم جدیدی برای دانشگاه ترسیم کند و با پرسش‌گری و انتقاد از رسالت ­های تحریف ­شدة آن، تلاش ­های انگل­وار در آن را شناسایی و مدیریت کند. پرسش راهبر مقاله عبارت است از این­که دریدا چه هویت و مسئولیت نوینی برای دانشگاه پیشنهاد می­کند؟ راهکارهای وی برای رهایی دانشگاه از انقیاد شرایط بیرونی چیست؟ مدعای اصلی مقاله با بررسی سه اثر محوری دریدا پیرامون دانشگاه بر این ملاحظه استوار است که مسئولیت دانشگاه در اندیشة وی چندجانبه و پیچیده است و با دغدغه‌های فلسفی، اخلاقی و تربیتی درهم­تنیده است. ماهیت دانشگاه تقلیل ­ناپذیر، تعریف­ناپذیر و نامشروط است و نیاز به بازاندیشی آن بر اساس نیازهای علمی، اجتماعی و آگاهی زمانة  کنونی ضروری است. بر پایة این خطوط، پرسش از دلیلِ بودن دانشگاه، ارائة طرحی هویت‌ساز در پیوند آن با جامعه و تکنولوژی امروز، خودآیینی و عاملیت دانشگاه، نزاع و تعامل بین دانشکده­ ها و رشته‌های مختلف، همواره پرسش‌هایی گشوده است. بر اساس چنین مؤلفه ­هایی ساخت ­گشایی از دانشگاه، خودآیینی و عاملیت آن، آموزش و پژوهشِ دیگرمحور، اهتمام به گسترش مطالعات میان­ رشته­ای و جایگاه علوم انسانی جدید مجموعه­ ای از دلالت ­های تربیتی برخاسته از خوانش دریدا پیرامون مسئولیت­ های جدید دانشگاه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات